Een ontnemingszaak, ook wel bekend als een Pluk-ze-procedure, is een procedure waarin de overheid probeert het financieel voordeel dat een verdachte uit strafbare feiten heeft verkregen, af te nemen. Dit wordt officieel het “ontnemen van wederrechtelijk verkregen voordeel” genoemd. Het doel van de ontnemingszaak is om te voorkomen dat personen financieel profijt halen uit plegen van misdrijven, zoals drugshandel of gewapende overvallen.
Wat houdt artikel 36e Sr (ontneming) in?
Artikel 36e van het Wetboek van Strafrecht regelt de ontnemingsmaatregel, waarmee een veroordeelde verplicht kan worden gesteld om een geldbedrag te betalen aan de staat om wederrechtelijk verkregen voordeel terug te vorderen. Deze maatregel kan worden opgelegd op verzoek van het Openbaar Ministerie, nadat iemand is veroordeeld voor een strafbaar feit.
De rechter bepaalt het bedrag van het voordeel op basis van schattingen, waarbij ook besparingen en marktwaarde van goederen worden meegenomen. Indien er aanwijzingen zijn dat de veroordeelde voordeel heeft verkregen, kan de rechter beslissen dat de verdachte moet aantonen dat recente uitgaven en goederen uit legale bronnen komen.
De rechter kan een kortere periode dan zes jaar hanteren voor deze beoordeling en moet rekening houden met de draagkracht van de verdachte. Bij meerdere verdachten kan de verplichting hoofdelijk worden opgelegd, en eerdere ontnemingsmaatregelen worden meegerekend. Lijfsdwang kan worden opgelegd als uiterste maatregel.
Wat is een voorbeeld van een ontnemingszaak?
Een voorbeeld van een ontnemingszaak betreft de zaak van een verdachte, Pieter, die betrokken was bij een omvangrijke drugshandel. Pieter werd veroordeeld voor zijn rol in het verkopen van grote hoeveelheden drugs, waarbij hij aanzienlijke winsten genereerde. Tijdens het strafproces werd vastgesteld dat Pieter uit de drugshandel ongeveer €500.000 had verdiend. De rechter besloot tot ontneming van het wederrechtelijk verkregen voordeel op basis van artikel 36e Sr.
In de ontnemingszaak eiste het Openbaar Ministerie dat Pieter dit bedrag terugbetaalde aan de staat. Het argument was dat de winst uit de drugshandel illegaal was en de samenleving moest worden gecompenseerd voor de door Pieter veroorzaakte schade. Na een juridische procedure werd Pieter verplicht om de €500.000 te ontnemen, als onderdeel van zijn strafrechtelijke sanctie. Deze beslissing had tot doel het financieel voordeel uit zijn criminele activiteiten ongedaan te maken.
Hoe verloopt een ontnemingszaak?
Een ontnemingszaak loopt anders dan een traditionele strafzaak. Tegenwoordig is het Openbaar Ministerie erg bezig met het financieel treffen van de verdachte. Het is steeds gebruikelijker dat naast de strafzaak een ontnemingsprocedure wordt gestart. Deze procedure heeft als doel om de verdachte financieel terug te brengen naar de situatie voordat de strafbare feiten werden gepleegd.
Hier is hoe de procedure meestal verloopt:
- Politieonderzoek: De politie stelt een rapport op over het geld dat de verdachte onterecht heeft verkregen. Ze gebruiken verschillende rekentechnieken, vaak gebaseerd op schattingen. Het rapport geeft een overzicht van het inkomen en de kosten van de verdachte. Het voordeel wordt berekend door de kosten van het inkomen af te trekken. Dit lijkt eenvoudig, maar het onderzoek is vaak oppervlakkig. Daarom is het belangrijk dat de advocaat grondig onderzoek doet en alle relevante informatie verzamelt.
- Regiezitting: De ontnemingszaak wordt ingepland voor een regiezitting. Tijdens deze zitting kan de advocaat verzoeken om verder onderzoek, zoals het horen van getuigen, het benoemen van deskundigen, of het opstellen van aanvullende processen-verbaal.
- Schriftelijke rondes: Tijdens de regiezitting worden ook data vastgesteld voor de schriftelijke rondes. Dit betekent dat zowel de officier van justitie als de advocaat schriftelijk op elkaar kunnen reageren.
- Inhoudelijke behandeling: Uiteindelijk volgt een inhoudelijke behandeling bij de rechter.
Een ontnemingsprocedure kan ingrijpende gevolgen hebben. De officier van justitie legt vaak aan het begin van de procedure conservatoir beslag op de goederen of het vermogen van de verdachte om te zorgen dat hij aan het eind van de procedure het geld kan innen.
Als u hinder ondervindt van dit beslag, bijvoorbeeld omdat u uw rekeningen niet kunt betalen of geen toegang heeft tot uw goederen, neem dan contact op met ons kantoor. Wij kunnen namens u verzoeken om het beslag op te heffen. Als de officier van justitie weigert of niet reageert, kunnen wij een klaagschrift bij de rechtbank indienen. Bij spoed kunnen wij ook een kort geding starten.
Als u de ontnemingsmaatregel niet in één keer kunt terugbetalen, is het belangrijk te weten dat het CJIB vaak niet bereid is om betalingsregelingen te treffen. Bij uitblijvende betalingen kunt u risico lopen op gijzeling voor maximaal drie jaar. Zorg er daarom altijd voor dat u een advocaat heeft tijdens een ontnemingsprocedure.
Wat is de rol van het Openbaar Ministerie in een ontnemingszaak?
Het Openbaar Ministerie (OM) onderzoekt hoeveel de verdachte heeft verdiend met zijn strafbare feiten. Dit kan onder andere gaan om directe opbrengsten, zoals contant geld of luxe goederen, maar ook om indirecte voordelen, zoals rente of winst uit investeringen.
Nadat het OM het bedrag heeft berekend, dient het een vordering in bij de rechter. Dit is een verzoek om de verdachte te verplichten om het wederrechtelijk verkregen voordeel terug te betalen aan de staat.
De rechter beoordeelt het bewijs en de berekening van het OM en bepaalt of, en in hoeverre, het voordeel daadwerkelijk moet worden ontnomen. De verdachte en zijn advocaat krijgen de kans om verweer te voeren.
Een ontnemingszaak kan voor de verdachte ernstige financiële gevolgen hebben, zelfs als de strafzaak al voorbij is. Daarom is het van groot belang om in een ontnemingsprocedure goed juridisch advies te krijgen.
Hoe wordt bepaald hoe hoog de ontneming is?
Wederrechtelijk verkregen voordeel verwijst naar het geld dat is verdiend door criminele activiteiten, minus de gemaakte kosten. Bij een hennepplantage wordt dit voordeel berekend door het aantal aangetroffen planten te vermenigvuldigen met de straatprijs van wiet, waarbij ook eerdere oogsten worden meegenomen. Van dit totaal worden de kosten van het runnen van de kwekerij, zoals installatie- en elektriciteitskosten, afgetrokken. Het resterende bedrag wordt beschouwd als het wederrechtelijk verkregen voordeel.
Bij het vaststellen van dit voordeel hoeft de rechter geen hard bewijs te hebben van de criminele activiteiten. Het is voldoende dat er aannemelijk is dat financieel voordeel is genoten. Dit betekent dat je in een strafzaak misschien slechts voor een korte periode wordt veroordeeld, bijvoorbeeld twee maanden, maar in een ontnemingszaak kan worden aangenomen dat de criminele activiteiten langer hebben geduurd, zoals twee jaar. Dit geldt ook voor eerdere oogsten bij een hennepplantage. De periode die wordt meegenomen in de berekening heeft dus een grote invloed op het uiteindelijke bedrag van het wederrechtelijk verkregen voordeel.
Advocaat ‘ontneming’ nodig?
De advocaten van Kötter, L’Homme & Plasman Advocaten hebben ervaring in het bijstaan van cliënten in ontnemingszaken. Wij bieden deskundig, eerlijk en oprecht advies.
Heeft u vragen of wilt u direct juridische hulp inschakelen? Neem dan contact op met ons kantoor. U kunt ons e-mailen op info@klpadvocaten.nl of telefonisch contact opnemen tijdens kantooruren via 020-6731548. Voor urgente zaken, zoals een aankomende aanhouding, kunt u ons bereiken via ons spoednummer 06-24428734.
Wilt u meer lezen over:
