Omkoping is een vorm van corruptie waarbij iemand geld, cadeaus, gunsten of andere voordelen aanbiedt, belooft of geeft aan een persoon in een machtspositie, zoals een ambtenaar, een functionaris of een bedrijf, met de intentie om die persoon te beïnvloeden om iets te doen of na te laten wat in strijd is met zijn of haar plicht of verantwoordelijkheid. Het doel van omkoping is vaak om een onrechtmatig voordeel te verkrijgen, zoals het winnen van een contract, het vermijden van een straf of het verkrijgen van voorkeursbehandeling. Omkoping is in Nederland strafbaar gesteld, onder meer in de artikelen 177 en 363. Het Wetboek van Strafrecht maakt in dat verband een onderscheid tussen actieve en passieve omkoping. Ook het omkopen van een rechter is strafbaar. Dit soort zaken meestal voor de meervoudige kamer gedagvaard.
Op deze pagina vindt u:
- Wat is het verschil tussen actieve en passieve omkoping?
- Wat is omkoping van een rechter?
- Wat is ambtsdwang?
- Is een poging tot omkoping van een ambtenaar strafbaar?
- Vrijspraak voor omkoping?
- Advocaat omkoping nodig?
Wat is het verschil tussen actieve en passieve omkoping?
Wat is actieve omkoping?
Actieve omkoping ziet op degene die omkoopt.
Volgens artikel 177 van het Wetboek van Strafrecht (Sr) houdt dit in dat iemand een ambtenaar, rechter, of een andere persoon in een officiële functie een gift, belofte of dienst aanbiedt, met de bedoeling om die persoon te beïnvloeden in de uitvoering van zijn of haar functie. Het gaat hierbij om het initiatief van degene die de omkoping aanbiedt.
In detail stelt artikel 177 Sr dat het strafbaar is om een ambtenaar een gift, belofte of dienst aan te bieden of te geven, met de bedoeling om deze ambtenaar te bewegen om in strijd met zijn of haar plicht te handelen of juist iets na te laten wat hij of zij zou moeten doen. Ook als het doel is om de ambtenaar te laten handelen binnen de grenzen van zijn of haar bevoegdheid, maar op een manier die niet eerlijk of objectief is, valt dit onder actieve omkoping.
Wat zijn voorbeelden van actieve omkoping?
Actieve omkoping verwijst naar het handelen van een persoon die een ambtenaar probeert te beïnvloeden door het aanbieden van geld of andere voordelen. Dit betekent dat de betrokkene zelf actief probeert om een ambtenaar te bewegen tot een bepaalde actie of beslissing in ruil voor een beloning.
Voorbeelden:
- Iemand biedt een ambtenaar een geldbedrag aan om een vergunning sneller te verkrijgen.
- Een bedrijf biedt een luxe cadeau aan een overheidsfunctionaris om gunstig behandeld te worden bij een aanbesteding.
Wat is passieve omkoping?
Passieve omkoping ziet op de ambtenaar die wordt omgekocht.
Passieve omkoping volgens artikel 363 van het Wetboek van Strafrecht (Sr) houdt in dat een ambtenaar of een persoon in een vergelijkbare functie een gift, belofte, of dienst aanneemt of vraagt, met de bedoeling om in ruil daarvoor zijn of haar functie niet correct uit te oefenen.
In detail stelt artikel 363 Sr dat een ambtenaar zich schuldig maakt aan passieve omkoping als hij of zij een gift, belofte, of dienst vraagt of accepteert om:
- Zich te laten bewegen tot een handeling die in strijd is met de plicht van de ambtenaar.
- Iets na te laten wat hij of zij volgens de plicht wel zou moeten doen.
- In ruil voor handelingen binnen de uitoefening van de functie, ook als die handelingen niet noodzakelijkerwijs tegen de plicht ingaan, maar wel door het cadeau of de belofte zijn beïnvloed.
Wat zijn voorbeelden van passieve omkoping?
Passieve omkoping betreft het ontvangen van een beloning door een ambtenaar. In dit geval is de ambtenaar degene die de voordelen ontvangt in ruil voor het vervullen van een bepaalde functie of taak. De ambtenaar is dus degene die de omkoping accepteert en mogelijk misbruik maakt van zijn of haar positie.
Voorbeelden:
- Een ambtenaar accepteert een geldbedrag van een bedrijf om een rapport positief te beïnvloeden.
- Een overheidsfunctionaris ontvangt een geschenk van een burger in ruil voor een gunst zoals het versnellen van een administratief proces.
Wat is omkoping van een rechter?
Op het omkopen van een rechter staat in beginsel een hogere straf dan voor het omkopen van een andere ambtenaar, zo volgt uit artikel 178 van het Wetboek van Strafrecht.
Degene die een rechter een gift of belofte doet of een dienst verleent of aanbiedt met als doel invloed uit te oefenen op de beslissing van een aan die rechter oordeel onderworpen zaak, kent in beginsel een maximale strafbedreiging van een gevangenisstraf van maximaal negen jaar of een geldboete van de vijfde categorie (€103.000). Indien die gift of belofte gedaan wordt of die dienst verleend of aangeboden wordt met als doel een veroordeling in een strafzaak te verkrijgen, wordt de schuldige gestraft met een gevangenisstraf van ten hoogste twaalf jaren of een geldboete van de vijfde categorie.
Wat is ambtsdwang?
Ambtsdwang is een delict dat gelijkenis vertoont met omkoping.
Ambtsdwang is een strafbaar feit waarbij iemand een ambtenaar probeert te dwingen om iets te doen, te laten, of te verdragen, terwijl deze ambtenaar handelt in de uitoefening van zijn of haar functie. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door middel van bedreiging, geweld, of andere vormen van dwang. Het doel van de dader is om de ambtenaar te beïnvloeden in de uitvoering van zijn of haar wettelijke taken.
In het Wetboek van Strafrecht staat ambtsdwang omschreven in artikel 179, en het wordt gezien als een ernstige inbreuk op de onafhankelijkheid en integriteit van ambtenaren. De straf kan variëren afhankelijk van de ernst van de dwangmiddelen die zijn gebruikt, maar kan in ernstige gevallen leiden tot een gevangenisstraf.
Is een poging tot omkoping van een ambtenaar strafbaar?
Actieve omkoping vereist een actieve handeling. Het is moeilijk voor te stellen dat poging tot omkoping kan plaatsvinden door niets te doen.
Passieve omkoping is al voltooid zodra de gift, belofte of dienst wordt aangenomen of gevraagd, en niet pas wanneer de bedoelde handeling of nalating daadwerkelijk plaatsvindt. Daarom is het in de praktijk vrijwel ondenkbaar dat er sprake kan zijn van een ‘poging tot aannemen’ of ‘poging tot vragen’, ook al zou dat theoretisch mogelijk zijn.
Vrijspraak voor omkoping?
Met regelmaat worden verdachten vrijgesproken voor actieve omkoping. Een voorbeeld daarvan wordt hieronder weergegeven.
In deze zaak werd een verdachte beschuldigd van het omkopen van een gedeputeerde van de provincie Noord-Holland met een betaling van €5.950. De betaling was volgens de officier van justitie bedoeld om de gedeputeerde te beïnvloeden om zakelijke gunsten te verlenen. De rechtbank stelde echter dat er onvoldoende bewijs was om vast te stellen dat de betaling daadwerkelijk een omkoping betrof, aangezien deze mogelijk een vergoeding was voor legitieme adviesdiensten. Hierdoor werd de verdachte vrijgesproken van de aanklacht.
Een voorbeeld van een vrijspraak van de rechter met betrekking tot passieve omkoping kan gevonden worden door te klikken op deze link.
Dit betreft de zaak van wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui, die door twee advocaten van ons kantoor werden bijgestaan. Het gerechtshof oordeelde dat de wethouders niet redelijkerwijs hadden moeten vermoeden dat bepaalde giften werd gedaan om hun te bewegen iets te laten doen/nalaten. Om die reden werden zij dan ook vrijgesproken.
Advocaat omkoping nodig?
De advocaten van Kötter, L’Homme & Plasman Advocaten zijn ervaren strafrechtspecialisten en kunnen u bijstaan op het moment dat u wordt verdacht van omkoping. Onze advocaten bespreken met u het strafdossier en bepalen samen met u een strategie waarmee het door u gewenste succes kan worden geboekt. Het is wel goed voor u om te weten dat onze advocaten geen zoete broodjes bakken; wij geven een gedegen, eerlijk en oprecht advies. Mocht u voor de rechter moeten verschijnen, dan bereiden zij u zorgvuldig voor op de zitting. De advocaten van Kötter, L’Homme & Plasman Advocaten zorgen ervoor dat u tijdens de zitting op de best mogelijke manier wordt vertegenwoordigd.
Indien u hierover vragen heeft, neemt u dan vooral contact op met ons kantoor. U kunt een e-mail sturen aan info@klpadvocaten.nl of (tijdens kantoortijden) bellen naar het telefoonnummer 020-6731548. Bij spoed (uzelf of een bekende van u wordt mogelijk binnenkort aangehouden) kunt u contact opnemen via ons spoedtelefoonnummer 06-24428734.
Wilt u meer lezen over:
