Deelneming aan een criminele organisatie is strafbaar gesteld in het Nederlandse strafrecht en betreft het deelnemen aan een georganiseerd verband dat zich bezighoudt met strafbare activiteiten. Dit soort zaken worden vrijwel altijd gedagvaard voor de meervoudige kamer. Het doel van dit strafbaar feit is om betrokkenen te straffen die deelnemen aan, en bijdragen aan, de werking en activiteiten van een criminele organisatie. Iemand kan ook deelnemen aan criminele organisatie met een terroristisch oogmerk, waarvoor nog hogere straffen worden opgelegd.
Deelneming aan een organisatie die als doel heeft het plegen van misdrijven, wordt in beginsel gestraft met een gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren of een geldboete van de vijfde categorie (€103.000). Onder deelneming valt ook het verlenen van geldelijke of andere stoffelijke steun aan, alsmede het werven van gelden of personen voor de omschreven organisatie.
Indien het een deelname aan een criminele organisatie die verboden is verklaard of van rechtswege verboden is betreft, wordt de voortzetting van deze criminele organisatie gestraft met een gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of een geldboete van de vierde categorie (€25.750).
Indien het een organisatie betreft die als doel heeft het plegen van misdrijven waarop naar de wettelijke omschrijving een gevangenisstraf van twaalf jaar of meer staat, wordt deelneming aan deze organisatie gestraft met een gevangenisstraf van ten hoogste tien jaren of een geldboete van de vijfde categorie.
De bovengenoemde gevangenisstraffen kunnen met een derde worden verhoogd indien het gaat om een oprichter, leider of bestuurder van de criminele organisatie.
Wat staat er in het wetsartikel met betrekking tot gekwalificeerde deelneming aan een criminele organisatie?
Het wetsartikel waarin deelneming aan een criminele organisatie is strafbaar gesteld, artikel 140 Wetboek van Strafrecht, luidt als volgt:
‘1. Deelneming aan een organisatie die tot oogmerk heeft het plegen van misdrijven, wordt gestraft met een gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren of geldboete van de vijfde categorie.
2. De voortzetting van de werkzaamheid van een organisatie die bij onherroepelijke rechterlijke beslissing verboden is verklaard of van rechtswege is verboden of ten aanzien waarvan een onherroepelijke verklaring als bedoeld in artikel 122, eerste lid, van Boek 10 Burgerlijk Wetboek is afgegeven, wordt gestraft met een gevangenisstraf van ten hoogste twee jaar of geldboete van de vierde categorie.
3. Indien een organisatie tot oogmerk heeft het plegen van misdrijven waarop naar de wettelijke omschrijving een gevangenisstraf van twaalf jaar of meer is gesteld, wordt het in het eerste lid bedoelde feit gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste tien jaren of geldboete van de vijfde categorie.
4. Ten aanzien van de oprichters, leiders of bestuurders kunnen de gevangenisstraffen met een derde worden verhoogd.
5. Onder deelneming als omschreven in het eerste lid wordt mede begrepen het verlenen van geldelijke of andere stoffelijke steun aan alsmede het werven van gelden of personen ten behoeve van de daar omschreven organisatie.’
Wanneer is sprake van deelneming aan een criminele organisatie?
De deelname aan een criminele organisatie, zoals vastgelegd in artikel 140 van het Wetboek van Strafrecht, betreft een specifieke vorm van criminaliteit waarbij iemand betrokken is bij een georganiseerde groep die zich richt op het plegen van misdrijven. Dit artikel beoogt het aanpakken van georganiseerde criminaliteit door strafrechtelijk in te grijpen tegen personen die deel uitmaken van een dergelijk crimineel netwerk.
Voor een veroordeling op basis van artikel 140 Sr moet aan enkele vereisten worden voldaan. Allereerst moet er sprake zijn van deelname aan een organisatie. Deze organisatie moet een gestructureerde groep zijn die gezamenlijk opereert om criminele doelen te bereiken. Het is niet noodzakelijk dat de organisatie een formele structuur heeft; ook een informeel netwerk kan onder dit artikel vallen. De deelnemer hoeft geen leidinggevende rol te vervullen; zelfs een ondersteunende of uitvoerende rol binnen de organisatie kan strafbaar zijn.
Een ander essentieel vereiste is dat de organisatie een crimineel doel moet nastreven. Dit betekent dat de groep zich richt op het plegen van misdrijven en dat deze misdrijven een kernaspect vormen van de activiteiten van de organisatie. De organisatie hoeft niet beperkt te zijn tot één specifiek soort misdrijf; het kan een breed scala aan criminele activiteiten omvatten, zoals drugshandel, mensenhandel, of witwassen van geld. Cruciaal is dat de deelnemer zich bewust is van het criminele karakter van de organisatie. Dit houdt in dat de persoon op de hoogte moet zijn van de criminele activiteiten en het doel van de organisatie, en dat hij of zij met opzet deelneemt aan deze activiteiten.
De bijdrage van de deelnemer aan de criminele activiteiten moet eveneens een belangrijk aspect van de beoordeling zijn. Het maakt niet uit of de bijdrage direct of indirect is, als het maar relevant is voor de werking en doelen van de organisatie. Dit kan variëren van directe betrokkenheid bij het plegen van misdrijven tot het verschaffen van middelen of informatie die de organisatie ten goede komt.
Welke straffen kunnen er bij deelneming aan een criminele organisatie worden opgelegd?
Het is aan de rechter om te oordelen of er een strafbaar feit is gepleegd. Als dit zo blijkt te zijn, zal de rechter bij het bepalen welke straf passend en geboden is, rekening houden met alle omstandigheden van het geval. Ook de persoonlijke omstandigheden van een verdachte zijn van belang. De advocaten van Kötter, L’Homme & Plasman Advocaten zorgen ervoor dat deze omstandigheden goed worden gepresenteerd aan de rechter. De maximale gevangenisstraf die voor deelneming aan een criminele organisatie kan worden opgelegd is zes jaar. In bijzondere gevallen zoals genoemd in het wetsartikel kan de maximale gevangenisstraf oplopen tot tien jaar. Wanneer het een oprichter, leider of bestuurder betreft, kunnen de maximale gevangenisstraffen worden verhoogd met een derde. De maximale gevangenisstraf wordt echter lang niet altijd opgelegd.
Een advocaat van Kötter, L’Homme & Plasman Advocaten kan bij een verdenking van deelname aan een criminele organisatie een belangrijke rol spelen. Zo kan een van onze advocaten de rechter wijzen op het feit dat er te weinig bewijs is. Vrijspraak dient in dat geval te volgen. Soms komt het voor dat een verdachte een strafbaar feit heeft bekend. In dat geval kan een advocaat van Kötter, L’Homme & Plasman Advocaten omstandigheden aanvoeren waarom een lage(re) straf zou moeten volgen.
Is een poging tot deelname aan een criminele organisatie strafbaar?
Een poging tot dit misdrijf is niet strafbaar.
Vrijspraak voor deelname aan een criminele organisatie?
Met regelmaat worden verdachten vrijgesproken van dit delict. Een voorbeeld daarvan wordt hieronder weergegeven.
De rechter sprak de verdachte vrij omdat het dossier onvoldoende bewijs bevatte voor de betrokkenheid van verdachte bij de vermeende criminele organisatie.
Advocaat nodig vanwege verdenking deelname aan een criminele organisatie?
De advocaten van Kötter, L’Homme & Plasman Advocaten zijn ervaren strafrechtspecialisten en kunnen u bijstaan op het moment dat u wordt verdacht van een deelname aan een criminele organisatie. Onze advocaten bespreken met u het strafdossier en bepalen samen met u een strategie waarmee het door u gewenste succes kan worden geboekt. Het is wel goed voor u om te weten dat onze advocaten geen zoete broodjes bakken; wij geven een gedegen, eerlijk en oprecht advies. Mocht u voor de rechter moeten verschijnen, dan bereiden zij u zorgvuldig voor op de zitting. De advocaten van Kötter, L’Homme & Plasman Advocaten zorgen ervoor dat u tijdens de zitting op de best mogelijke manier wordt vertegenwoordigd.
Indien u hierover vragen heeft, neemt u dan vooral contact op met ons kantoor. U kunt een e-mail sturen aan info@klpadvocaten.nl of (tijdens kantoortijden) bellen naar het telefoonnummer 020-6731548. Bij spoed (uzelf of een bekende van u wordt mogelijk binnenkort aangehouden) kunt u contact opnemen via ons spoedtelefoonnummer 06-24428734.
Wilt u meer lezen over: