Wat is TBS (Terbeschikkingstelling)?
Wat houdt tbs in?
TBS, of Terbeschikkingstelling, is een maatregel binnen het Nederlandse strafrecht die wordt opgelegd aan personen die een ernstig misdrijf hebben gepleegd en die lijden aan een psychiatrische stoornis. De rechter kan TBS opleggen wanneer hij oordeelt dat de verdachte verminderd toerekeningsvatbaar of geheel ontoerekeningsvatbaar was door de aanwezigheid van een geestelijke stoornis op het moment van het misdrijf. Deze maatregel is bedoeld om zowel de veiligheid van de samenleving te waarborgen als de verdachte te behandelen voor zijn psychiatrische aandoening.
TBS kan door de meervoudige kamer worden opgelegd bij lichtere misdrijven (zoals mishandeling of belaging), maar wordt vaker opgelegd bij zwaardere misdrijven (zoals moord of verkrachting). Vaak wordt TBS opgelegd na een onderzoek in het Pieter Baan Centrum.
Doel van TBS
Het belangrijkste doel van TBS is de bescherming van de samenleving. De behandeling onder TBS is gericht op het verminderen van het gevaar dat de patiënt voor de samenleving vormt, door middel van intensieve psychiatrische zorg en begeleiding. Het uiteindelijke streven is om de patiënt, zodra hij of zij weer veilig geacht wordt, terug te laten keren naar de maatschappij. Dit gebeurt pas als de behandelaars en de rechter overtuigd zijn van de veiligheid en het herstel van de patiënt.
TBS met dwang
TBS met dwang is een strengere vorm van TBS waarbij de patiënt verplicht is om deel te nemen aan de behandeling en geen keuzevrijheid heeft over de behandeling en verblijfplaats. In deze vorm van TBS wordt de patiënt in een gespecialiseerde TBS-kliniek geplaatst, waar hij of zij intensieve psychiatrische behandeling en toezicht ontvangt. Deze maatregel wordt opgelegd als de rechter oordeelt dat er een ernstig gevaar voor de samenleving bestaat en dat de patiënt niet vrijwillig of adequaat kan meewerken aan de behandeling. De patiënt heeft geen invloed op de behandelmethoden en moet de regels en richtlijnen van de kliniek strikt volgen.
TBS met voorwaarden
Bij TBS met voorwaarden kan de patiënt buiten een TBS-kliniek verblijven, bijvoorbeeld in een begeleid wonen-setting. De rechter stelt hierbij specifieke voorwaarden vast waaraan de patiënt zich moet houden, zoals deelname aan behandeling, het vermijden van risicovolle situaties en het naleven van bepaalde gedragsregels. Deze voorwaarden zijn bedoeld om de veiligheid van de samenleving te waarborgen, terwijl de patiënt meer vrijheid heeft dan bij TBS met dwang.
Wilt u meer lezen over:
- of de levenslange gevangenisstraf écht levenslang is?
- wat een dagvaarding voor de meervoudige kamer is?
- wat een pro-formazitting is?
- het verschil tussen moord en doodslag?
Wijziging van voorwaarden
Als de patiënt zich niet houdt aan de opgelegde voorwaarden, kan de rechter besluiten om de TBS met voorwaarden om te zetten in TBS met dwang. Dit betekent dat de patiënt alsnog verplicht wordt om in een TBS-kliniek te verblijven en onderworpen wordt aan de strengere behandelings- en beveiligingsmaatregelen van TBS met dwang. Deze wijziging kan plaatsvinden als blijkt dat de patiënt niet voldoende meewerkt aan de behandeling of als er opnieuw een aanzienlijk gevaar voor de samenleving ontstaat.
Evaluatie en herbeoordeling
TBS-maatregelen worden regelmatig geëvalueerd en herbeoordeeld. Dit gebeurt doorgaans elke twee jaar. De voortgang van de behandeling en de veiligheid van de patiënt worden in deze evaluaties bekeken. Op basis van de uitkomsten van deze beoordelingen kan de maatregel worden aangepast, bijvoorbeeld door over te schakelen van TBS met dwang naar TBS met voorwaarden, of door de maatregel te beëindigen als de patiënt als veilig wordt beschouwd voor terugkeer in de maatschappij.
Wanneer kan een tbs-maatregel opgelegd worden?
De wettelijke vereisten voor het opleggen van TBS (Terbeschikkingstelling) in Nederland zijn zorgvuldig vastgelegd in het Wetboek van Strafrecht. Deze maatregel kan alleen worden opgelegd als aan specifieke voorwaarden is voldaan. Allereerst moet de verdachte een ernstig misdrijf hebben gepleegd, waarvoor een gevangenisstraf van vier jaar of meer kan worden opgelegd. Dit betreft meestal ernstige delicten zoals moord, doodslag, zware mishandeling, zedendelicten of brandstichting.
Daarnaast is het noodzakelijk dat de verdachte tijdens het plegen van het misdrijf leed aan een psychische of psychiatrische stoornis. Deze stoornis moet worden vastgesteld door een forensisch-psychiatrisch onderzoek, uitgevoerd door een psychiater of psycholoog. Dit onderzoek helpt vast te stellen of de stoornis de verdachte in aanzienlijke mate heeft beïnvloed in zijn of haar handelen op het moment van het misdrijf. De verdachte moet worden verklaard als verminderd toerekeningsvatbaar of geheel ontoerekeningsvatbaar. Dit betekent dat de stoornis een significante invloed had op het gedrag van de verdachte ten tijde van het misdrijf.
Een cruciale voorwaarde voor het opleggen van TBS is dat er een aanzienlijke kans moet bestaan dat de verdachte zonder behandeling opnieuw een vergelijkbaar ernstig misdrijf zal plegen. Dit risico op recidive is een belangrijke factor bij de beslissing om TBS op te leggen. Het doel van TBS is immers de bescherming van de samenleving. De maatregel wordt daarom alleen opgelegd als de bescherming van de samenleving vereist dat de verdachte in een beveiligde omgeving wordt behandeld. Dit is noodzakelijk omdat de verdachte anders een te groot gevaar kan vormen voor de samenleving.
De rechter legt TBS op nadat er een uitgebreid onderzoek heeft plaatsgevonden door deskundigen, zoals psychiaters of psychologen, die vaststellen dat de verdachte lijdt aan een stoornis die zijn of haar gedrag beïnvloedt. De bevindingen van dit onderzoek worden doorgaans vastgelegd in een Pro Justitia-rapport. Deze deskundigenrapporten vormen de basis voor de beslissing van de rechter.
TBS wordt vaak opgelegd in combinatie met een gevangenisstraf. Dit houdt in dat de verdachte eerst de opgelegde gevangenisstraf uitzit, en daarna onder TBS wordt geplaatst voor verdere behandeling en beveiliging. Deze combinatie waarborgt zowel de strafrechtelijke afhandeling als de noodzakelijke behandeling voor de verdachte.
Wat is het verschil tussen de ISD-maatregel en TBS?
Er is een groot verschil tussen de ISD-maatregel en TBS. De ISD-maatregel en TBS (Terbeschikkingstelling) zijn beide maatregelen die in Nederland worden toegepast op personen die strafbare feiten plegen, maar ze verschillen fundamenteel in doel en toepassing.
De ISD-maatregel richt zich op volwassen veelplegers die herhaaldelijk relatief lichte strafbare feiten plegen. Het doel is om hen voor maximaal twee jaar op te sluiten in een speciale inrichting om hun criminele gedrag te doorbreken. De ISD-maatregel is niet bedoeld als straf, maar als een beschermende maatregel om recidive te voorkomen en de samenleving te beschermen.
TBS, daarentegen, is bedoeld voor mensen die ernstige misdrijven hebben gepleegd en daarbij als ontoerekeningsvatbaar worden beschouwd vanwege een psychiatrische stoornis of psychische afwijking. TBS combineert behandeling en beveiliging en kan in principe onbeperkt worden verlengd totdat de patiënt voldoende is behandeld om veilig terug te keren in de samenleving.
TBS-advocaat nodig?
Het is sterk aan te raden om een gespecialiseerde advocaat in te schakelen wanneer TBS (terbeschikkingstelling) aan de orde is. Het juridische en psychiatrische landschap rondom TBS is bijzonder complex en vereist een diepgaande kennis van zowel het strafrecht als de forensische psychiatrie. Het inschakelen van een advocaat die gespecialiseerd is in TBS-zaken kan een aanzienlijk verschil maken in de uitkomst van de zaak.
Bij Kötter, L’Homme & Plasman Advocaten hebben wij uitgebreide ervaring en expertise op het gebied van TBS. Onze gespecialiseerde advocaten beschikken over een grondige kennis van de juridische vereisten en procedures die betrokken zijn bij TBS-maatregelen. Wij begrijpen de nuances van de wetgeving en hebben ervaring met het navigeren door het complexe systeem van forensisch-psychiatrische onderzoeken en rapportages.
Onze advocaten bieden niet alleen juridische bijstand, maar ook strategisch advies over hoe te handelen in een TBS-zaak. Dit omvat het voorbereiden van gedetailleerde en goed onderbouwde argumenten, het samenstellen van een sterke verdediging, en het adviseren over mogelijke behandelopties en hun implicaties voor de zaak. Wij werken nauw samen met forensisch psychiaters en andere deskundigen om een volledig en accuraat beeld te krijgen van de situatie, wat cruciaal is voor het verkrijgen van een eerlijke behandeling.
Indien u hierover vragen heeft, neemt u dan vooral contact op met ons kantoor. U kunt een e-mail sturen aan info@klpadvocaten.nl of (tijdens kantoortijden) bellen naar het telefoonnummer 020-6731548. Bij spoed (uzelf of een bekende van u wordt mogelijk binnenkort aangehouden) kunt u contact opnemen via ons spoedtelefoonnummer 06-24428734.
Wilt u meer lezen over:
